Tekerleme Örnekleri – 3

TEMİZLİK

Ellerim tombik tombik

Kirlenince çok komik

Kirli eller sevilmez

Güzelliği görülmez

Dişlerim bakım ister

Hele saçlar, hele saçlar

Uzayınca tırnaklar

Kirlenince kulaklar

Bize pis derler, pis derler

ELLERİM PARMAKLARIM

Sağ elimde 5 parmak

Sol elimde 5 parmak

Say bak, say bak, saaaay bak

Hepsi eder 10 parmak

Sende istersen say bak

Say bak, say bak, saaaay bak

KÜÇÜK DOSTUM

Küçük dostum gelsene

Ellerini versene

Ellerimizle şap şap

Ayaklarımızla rap rap

Bir şöyle, bir böyle

Dans edelim seninle

ALİ DAYI

Ali dayının keçileri

Kıpır kıpır kişniyor

Arpa saman istiyor

Arpa saman yok

Kilimcide çok

Kilimci kilim dokur

içinde bülbül okur

Hop çikolata çikolata

Akşam yedik salata

 

LEYLEK

 Leylek, leylek lekirdek

Hani bana çekirdek

Çekirdeğin içi yok

Sarı kızın saçı yok

ÖRDEK

Çek çıkalım,çayıra

Yem verelim, ördeğe

Ördek yemi yemeden

Ciyak, mıyak demeden

Aldım,baktım

Kimi çıkardım

SAKSAĞAN

Saksağan sek sek

Kuyruğu tümsek

Kuyruğuna binelim

Bizim köye gidelim

KEÇİLER

Ayşe hanımın keçileri

Hop hop hopluyor

Arpa, saman istiyor

Arpa, saman yok

Kilimcide çok

Kilimci kilim dokur

İçinde bülbül okur

İki kardeşim olsa

Biri ay, biri yıldız

Biri oğlan,biri kız

Hop çikolata, çikolata

Akşam yedim salata

YAĞMUR

Yağ, yağ yağmur

Teknede hamur

Bahçede çamur

Ver Allah ım ver

Sicim gibi yağmur

KARGA

Karga karga gak dedi

Çık şu dala bak dedi

Çıktım baktım o dala

Şu karga ne budala

Karga seni tutarım

Kanadını yolarım

KUZU

Kuzu kuzu meeee

Bin tepeme

Haydi gidelim

Ayşe teyzeme

OYUN

Ooooo

İğne battı

Canımı yaktı

Tombul kuş

Arabaya koş

Arabanın tekeri

İstanbul un şekeri

Hop hop altıntop

Benden başka oyun yok

LEYLEK

Leylek leylek havada

Yumurtası tavada

Geldi bizim hayata

Hayat kapısı kitli

Leyleğin başı bitli

EBE NEREDE?

Ebe ebe nerede?

Su doldurur derede

Dere boyu çalılık

Derede olur balık

Şu ebe de ne alık

Oltamı attım

Balığı tuttum

Balık suya dalamaz

Ebe beni bulamaz

1-2-3-4-5-6-7

Bunu kim yedi

Diyen dedi onyedi

Yağlı böreği kim yedi?

ÇARŞI

Çarşıya gittim

Eve geldim, hanım yok

Bebek ağlar, beşik yok

Çorba taşar, kaşık yok

Ali Baba öldü, tabut yok

ÇOCUĞUNUZUN YENİ BİR OKULA ; YA DA OKULA YENİ BAŞLAMASI SORUN OLMASIN

Çocuklarımız en değerli varlıklarımızdır. Hazırlıklar, doğum öncesinden itibaren başlar. Anne ve baba adayları doğacak bebekleri için ne gerekiyorsa alma heyecan ve telaşını yaşarlar. Hazırlıklar, bölgeden bölgeye değişiklikler gösterir. Bazı bölgelerimizde, yünler yapılır, alınır, bebek için örülür. Buna benzer hazırlıkların dışında ebeveyn adayları bu konuda aynı zamanda bilgi edinme isteği ile birçok yayın izleyebilirler,alabilirler.

Doğum süreci de yaşandıktan sonra bebeğin ilk ayları heyecanla, tedirginlikle, bebeğin aşıları, rahatsızlıkları ile geçer. Anne ve baba için yepyeni bir hayat başlamıştır. Bebek için uykusuz kalmak, ağlama sesleri, belki ertesi günü işe gitme gibi durumlar yaşanır. Aileye yeni bir birey katılmıştır ve her durumu ile size muhtaçtır. Bunun yanında ilk yıl, bebeğin hızlı bir gelişim süreci yaşadığı görülür. İlk ağlama, ilk gülme gibi duygusal tepkiler, ilk dişinin çıkması , ilk baba, anne demesi, mama demesi anne ve babaya diğer aile bireylerine hoş heyecanlar yaşatır. Oturabilme, emekleme,ilk ayağa kalkma, koşma ard arda gelişir.

Belki, bu yıllarda bakıcı, bebek evi gibi durumlarda gündeme gelebilir. Ya da aile büyüklerinin bebeğe bakması gerekebilir. Bu aylarda, yaşamın ilk yıllarında ten teması ve güven duygusunun gelişimi çok önemlidir. Eğer, bebek evi, kreş gibi kavramlarla karşı karşıyaysanız çevre araştırması, referans gibi durumlara dikkat etmenin yanısıra özellikle annenin çocuğu için güvenli olabileceğini düşündüğü yer olmalıdır. Hijyen önemlidir, ancak, günümüzde bebeklerde genelde alerjik durumlar yaşanabildiği için temizlik malzemelerinin kullanımında ya da mekanın düzenlemesinde bunlara dikkat edilir olmalıdır. Hemşire, sürekli bulunursa iyi olur.

Anaokulu çağında çocuğun okula başlama isteği sosyalleşme ihtiyacı ile kolaylaşır ya da oyun saatleri düzenleyen kurumlara çocuk anne ile birlikte biraz zaman geçirebilir. Bu da kolaylık sağlayıcı bir durumdur. Bunun yanında anne-babanın kararlılığı önemlidir. Çocuk, orada kesinlikle bırakılmayacağını bilmeli ve inanmış olmalıdır. Burada çocuğun ailesine güvenmesi, okula gitme durumunu abartmamaları, büyüdüğü için doğal bir süreç olduğu duygusu hissettirilmelidir. Bunun dışında, önce ebeveyn olarak okula gönderme durumuna siz benimsemiş olmalısınız. Ama, gerçekten…Ayrıca, ayrılma seramonisi de fazla uzatılmamalıdır.

İlköğretime başlama, eğer anasınıfından devam ise fazlaca sorun yaratmaz. İlk başlama, önce belki öykü kitapları okunarak, çocuğa resimleri anlattırarak, drama yapılarak, oyunlaştırarak, doğal hissettirerek, doğaçlama şeklinde de uygulanabilir. İlköğretim ara sınıflarında ailenin yer değiştirmesi nedeniyle okul değişiklikleri olabilir. Bu yaşlarda, öğretmen ,arkadaş faktörü biraz zorlayıcı olabilir. Durum, çocuğa açık ve net şekilde açıklanmalı, onun durumunun çok iyi anlaşıldığı, ancak, bunun bir zorunluluk olduğu, eğer mümkün olsaydı, böyle bir değişiklik yapılmak istenmediği çocuğa ifade edilmeli, böyle bir yaşantının da kendisi için iyi olabileceği, daha çok arkadaşı olabileceği, geride kalacaklarla ileride bir yerlerde birlikte olabilecekleri, iletişim araçlarını bazen kullanabileceği, değişik öğretmenleri tanımış olmanın da kendisine yararları olacağı, onu bağımlılıktan kurtarıp, kişiliğini geliştireceği anlatılmalıdır. Ancak, gidilecek okulla ilgili, çocuğun beklentisini yüksek tutulmamalıdır. Çocukta bazen okula gitmeden önce, karın ağrıları, istifraları olabilir. Bunlar, çocuğun gerçekten bir rahatsızlık durumu yoksa, okula gitmek istemediğinin göstergeleridir.Çocuk, ilgi çekmek istiyordur. Çocuk, hoş tutulup, nane-limon,ıhlamur gibi hafif içecekler içirilip,hiç bir rahatsızlık durumunun kalmayacağına ve okuluna rahatlıkla gidebileceğine ikna edilmelidir.

TEKERLEME ÖRNEKLERİ – 1

ELMA

Al elma,sulu elma

Öyle güzel dalda durma

Alır seni yerim.

Kan katarım kanıma.

KUZU

Minik kuzu me, me.

Dedi beni dövme

Büyür süt veririm,

Hem sana hem kedine.

ZİL

Zili astım kapıya.

Haber verdim Kaya’ ya.

Kaya kapıya gelmezse,

Söylerim Esra’ya.

SEVERİM

Temiz bir masayı.

Cici boyalı kapıyı.

Bir de büyük Ata’ yı,

Çok severim.

ATIŞMA

Ayakkabım çıktı delik.

Gittim aldım bir terlik.

Terlikçi para almadı,

Verdim ona bir teklik.

Lık lik deme

Dağlık,bağlık gezme.

Sen benimle atışamazsın,

Gel oyunbozanlık etme.

YAZ

Yaza yaza yaz geldi.

Derelere kaz geldi.

Daha yazacaktım ama,

Kaleme zam geldi.

PARMAK

Bir elimde beş parmak.

İnanmazsan say da bak.

Bir, iki, üç, dört,beş.

Beş de öteki elimde,

On etmez mi kardeş?

YAŞAMAK İÇİN

Mumcu mum yapar.

Sucu su satar

Yaşamak için,

Herkes bir iş yapar.

Ütücü ütü yapar.

Yüncü yün satar

Yaşamak için,

Herkes bir iş yapar.

AYLAR

Bir yıl on iki aydır.

Sayması kolaydır.

İlk ayı ocak,

Son ayı aralıktır.

HAVA

Balık çıkmıyor kayığa.

Kuş konmuyor saçağa.

Havayı böyle kirletirsek

Hasret kalırız ışığa.

Güneş vurmuyor çiçeğe.

Su yaramıyor çileğe.

Havayı böyle kirletirsek,

Aş bulamayız yemeğe.

DOLMUŞ

Dolmuş geliyor dolmuş.

Dolmuşun rengi solmuş.

Bir de baktım dayıma,

Ne yaman şoför olmuş.

Dolmuşa binersin.

Benim kapıda inersin.

Annem beni sorarsa.

Şimdi gelecek dersin.

PİSİ PİSİ

Gel pisi pisi.

Var mı senin gibisi?

Çok uzaklara gitme,

Geliyor  Fino’  nun sesi

Pisinin miyavlaması.

Fino’  nun havlaması.

İkisini de bastırdı,

Uzun kulağın anırması.

KEDİLER

Miyav miyav dediler

Hareketli kediler.

Pastamı yediler.

Alay eder gibi,

Bir de bana güldüler.

Yakamı da kaptılar.

Hemen oradan kaçtılar.

Çatıya çıktılar

Alay eder gibi,

Bir de bana baktılar.

YENİYIL

Yeniyıl gelsin.

Bizlere müjde versin.

Yeni yılda insanlar,

Mutlu olsun, mutlu kalsın.

SEVGİ

Kitap okuyanın

Kalem yazanın

Başarı çalışanın

Sevgi hepimizin

Akıl insanın

Kavga hayvanın

Şuna iyi inanın

Sevgi hepimizin

KIRMIZI BALIK

Kırmızı balık büyümüş mü?

Güzel güzel yüzmüş mü?

Ona bakan annesi,

Sevinerek gülmüş mü?

Dala kuş konmuş mu?

Orada yem bulmuş mu?

Karnı doyduktan sonra,

Güzel güzel uçmuş mu?

ÇOK ÇALIŞTIK

Babam eve gelecek mi?

Bize para verecek mi?

Çok çalıştık diye,

Bizi yine sevecek mi?

Annem bebek yapacak mı?

Kulağına küpe takacak mı?

Çok çalıştık diye,

Bize top alacak mı?

KAYNAK: İbrahim Teymur  A-1 yayıncılık ilköğretim okulları 1. sınıflar için hazırlanan  Tam Okuma kitabından bazı kısımlar değiştirilerek alıntı yapılmıştır. Biraz şiirsel olup, fazlaca tekerleme özelliği taşımamaktadır. Birinci sınıf öğretmenlerine yardımcı olabilmek amacıyla hazırlanmıştır. Özellikle  ZEHRA hanım için…

AVRUPA YAKASI

Dün yine dersane faslıyla gözümüzü açtık. Dersaneden oğlumuzu alıp, arabamızı Kadıköy e park ettik. Vapurla karşı kıyıya geçtik. Eşime çok övmüştüm, yeni olanlarını; ama denk gelmedik. Yol boyunca İstanbul u temaşaa ettik. Bu sözü yazarken çok güldüm, ben o kadar eskilerden değilim. Ancak, bazı sözcüklerin de bir ağırlığı oluyor. TEMAŞAA gibi. Yanlış bile yazmış olabilirim. Bol bol fotoğraf çektim. Denizin köpüklerini, silueti, Galata kulesini… Kimbilir kaç kez çektim, aynı görüntüleri. Ama, her çekmem de ayrı bir zevk alıyorum. O zevk için çekmeye değer…

Karşıya geçtiğimde turist gibi hissederim kendimi. Eminönü, Sirkeci tarafları… Vapurdan inip te Cağaloğlu taraflarına geçmek için yayalar için yapılmış köprünün üstünden geçilir. Orada birşeyler satanlara bakarım, bana değişik gelir, dinlendirir. Hani benim alacağım türden değildir, ama bakarım. Örneğin, dün turistler gibi balık-ekmek yiyelim dedim. Rağbet görmedi, temiz mi?,şöyle mi? böyle mi? lafları… Tamam dedim KONYALI ya girdik. Çıkınca, bisiklet almak hafiften gündemdeydi.Yazlık için çift bisiklet olsun diye… Oysa ki sahilde kimse bisikletini taşımadan binebilecek  hazırlık yapılabilir diye Ödemiş Belediyesini örnek göstererek talepte bulunmuştum. Neden gerçekleştirilemediğini dilekçemle sormak isterim. Taleplerimden bir tanesi yapıldı. Cevap ta geldi. Ancak, teşekkür edecek sistemi bulamadım, Kadıköy Belediyesi Portalında. Hiç değilse buradan teşekkür edeyim. Yöneticilerimiz, bizlere hizmet için varlar. Taleplerimi maddeler halinde iletmiştim. Herhalde biryerlerde takıldı.

Köprüden inince, o civarda bisikletçilere bakıyorduk ki, bir baktık, bisikleti beğenip, almışız. Bisikleti orada bırakıp, gezmediğimiz ne KAPALI ÇARŞI sı kaldı; ne de MISIR ÇARŞI sı… Eminönü turist ve bizim insanımızla doluydu. Sinek- böcek gibi haşeratı kapan bir çiçek(venüs sinek kapanı) varmış.Öncelikle ondan almaya gittik. Çeşitleri vs varmış. Araştırıp alacağız. Yalnız orada ilginç bir çiçek gördüm. KÜSTÜM çiçeği imiş ismi; dokununca yaprakları kapanıveriyor. Kısa bir süre sonra da açılıyor.

Kapalı çarşıya güvenlik koymuşlar, iyi olmuş. Yalnız, birgün kendi kendime gidip, herşeyi daha detaylı incelemek istiyorum. İpek halılara hayran kaldım. Ancak, turistlerin alıcıları değil de bakıcıları geliyor, ülkemize…Halıcı ile kısa bir muhabbetimiz oldu. Sabahtan beri kaç tane halı açıp ta satamadığını söylüyordu. Güzel halılar ilgimi çeker, hep onlara sanat eseri gözü ile bakarım.

Uzun zaman gezdik, nostalji yaptık.HACI BEKİR den çifte kavrulmuş lokum aldık. Duvarda en iyi on limonatıcıdan biri diye yazıyordu. Limonataları da içtik. Bisikleti alıp vapura doğru yöneldik. Uygun bir yerden bisikleti geçirip, vapura bindik. Altı kişi kadarlardı, çocuklar ve kadınlar  vardı. Eşime,” bak ne güzelde hayatın tadını çıkarıyorlar, hepsi de keyifli ve neşeli” dedim. Yerlere yayılmışlar, kim ne der diye bir şey akıllarına bile gelmiyor.

Sonra,benim bakışımı farketmiş olacak ki birisi gülümsedi. Ben de yanlarına doğru gittim,” keyfinize diyecek yok” dedim. Hepsi güldüler.” Sizin bir fotoğrafınızı çekip, internette yayınlayayım mı?” dedim. İçlerinden genççe olanı” kocam bir görse var ya yumruğu gözümün ortasına yerim” dedi. Ben de” aman aman” dedim. ”Ama, şu bebeğin resmini çek ” dediler. Gördüğünüz resim işte o bebek……….

YANA DA DÖNEBİLEN BEBEK ARABALARI

 

Yine bir hafta sonu Bağdat caddesinde gezerken öne, arkaya, yana dönebilen bebek arabalarından gördüm. Gün geçtikçe tasarımcılar ihtiyaçlara yönelik, ergonomik, estetik çok güzel ürünler tasarlıyorlar ve üretiyorlar. Belki bu ürün yeni değildir. Çocuklarım büyüdüğü için, çocuk arabaları ilgi alanımın dışında kaldılar. Ancak, ederlerinin yüksek olduğunu düşünüyorum. Keşke hiç değilse çoğu kişinin alabileceği fiatta olsalar.

Çünkü, bebek arabasını kullanırken, bebeğin onunla ilgilenen yetişkini görmesi, ruh sağlığı ve kendini güven içinde hissetme ihtiyacı yönünden çok önemli. Eğer tam dönebilen bir araba alma bütçenizi sarsıyorsa, hiç değilse bebeğin yüzü size dönük olmalı.

Bebek Resimleri

EĞİTİMİN BAŞLANGICI

Eğitim, genellikle bireyde istendik değişiklikler meydana getirme süreci olarak tanımlanmaktadır. Süreç dediğimiz kavram çocuğun anne karnında oluşmasıyla birlikte başlar denilmektedir, genellikle. Ancak ben bu süreci daha önlere alıyorum. Anne-baba adaylarının eğitimleri, yaşam deneyimleri, fiziksel ve ruhsal sağlıklarıyla birebir ilişkilidir diyorum. Anne-baba adaylarının birbirlerine verdikleri önem, birlikteliklerinin kalitesi, stres ve gerginliklerini aktarım biçimleri, ya da tolere edebilmeleri. Bu hususlar bebeğin içine doğacağı ortamı oluştururlar. Bebek anne karnında birçok şeyi hissederek ,yaşayarak geleceğinin puzzlelerini yavaş yavaş birleştirmeye başlar. Eğitim için zemin bu şekilde başlamış olur. İyi bir zeminin oluşturulmasında eğitim düzeyleri, iyi bir meslek sahibi olmak fiziki koşulları iyileştirebilir, bu bir gerekliliktir, ancak yeterli değildir. Anne-baba adayları çocuk eğitimi ile ilgili kaynakları okumalı, seminerlere katılmalı, konferans, panel gibi eğitim toplantılarından yararlanmalı, yazılı ve görsel basını takip etmeli, konusunda uzman olan kişilerden yararlanmalıdır. Çocuk eğitimi matematik gibi net sonuçlara ulaşılabilecek bir durum değildir. Birçok deneyimden geçmiş olmak, okunan birçok kaynaktan ,gözlemlerden sonra senteze ulaşmak gerekir.

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı / eğitimci / danışman            ÖZNUR DURUSOY